به گزارش خبرنگار سیاسی سراج24، یکی از اتفاقات مهم پیش رو و مهم در تحولات کشور، انتخابات مجلس خبرگان رهبری است که در اسفندماه برگزار خواهد شد.
با آغاز ثبت نام برای کاندیداتوری مجلس خبرگان چهره های شاخصی از علما و فقها در این انتخابات شرکت کردند. در میان چهره های شاخص و علمایی که سابقه عضویت در میان خبرگان رهبری را داشتند، حضور برخی چهره ها قابل تامل بود.
پس پایان ثبت نام ها اعلام شد که در آماری بی سابقه تعداد بیش از 800نفر در انتخابات خبرگان پیش رو شرکت کردند.
این موضوع واکنش های متفاوتی را به دنبال داشت. آیت الله جنتی دبیر شورای نگهبان در خطبه های نماز جمعه درباره این ثبت نام ها گفتند: متأسفانه آمار ثبت نامها در خبرگان و مجلس بالا رفته و این برای من ابهام است. آیا همه این افرادی که ثبت نام کرده اند خود را مجتهد می‌دانند؟برخی از این افراد حتی نمی‌توانند یک عبارت عربی را درست بخوانند، افزود: برخی می‌گویند صلاحیتها را مردم باید تعیین کنند، این یعنی کنار گذاشتن قانون اساسی.
آیت الله مومن عضو دیگر شورای نگهبان موضوع صلاحیت علمی و فقهی را اساس احراز صلاحیت ها دانسته و گفت: محکم کاری‌هایی توسط شورای نگهبان در موضوع خبرگان انجام شده است. بعضی از مراجع فرمودند که به اجازه اجتهاد ما ترتیب اثر ندهید اینکه می‌پرسید آیا می‌توانیم یک مجلس خبرگان جوان داشته باشیم؛ من می‌گویم بله. اجازه اجتهاد برای احراز صلاحیت خبرگان کافی نیست بلکه باید علمیت افراد برای فقهای شورا اثبات شود. ما با کسی تعارف نداریم. ما امتحان اجتهاد می‌گیریم، اگر بلد است و فاضل است بفرماید! جوانی که شرایط لازم را دارد می‌تواند نامزد شود و شیخی که این شرایط را ندارد نمی تواند کاندیدا شود.
در روزهای بعد، موضوع امتحان فقاهت توسط شورای نگهبان به صورت جدی مطرح شد و سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد که روز 15دی ماه موعد برگزاری امتحان شورای نگهبان از کاندیداهای مجلس خبرگان است. نجات الله ابراهیمیان با تاکید بر این که همه کسانی که تحصیلات حوزوی دارند و در آزمون قبلی شرکت نکرده اند باید شرکت کنند گفته بود: امتحان خبرگان شامل اعضای فعلی مجلس خبرگان رهبری نمی شود.
سخنگوی شورای نگهبان یک روز پیش از برگزاری امتحان، از دعوت شورای نگهبان از 500کاندیدای مجلس خبرگان برای شرکت در آزمون اجتهاد خبر داده و گفته بود: در سراسر کشور ۸۰۱ نفر برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری ثبت‌نام کردند که از این تعداد کاندیدا، از قریب به ۵۰۰ داوطلب برای شرکت در آزمون علمی به منظور احراز اجتهاد آنان دعوت شده است، اما باید دید فردا از این تعداد چند نفر در آزمون علمی شرکت خواهند کرد.
پس از اعلام موضوع دعوت خبرگان از کاندیداهای مجلس خبرگان گمانه زنی ها پیرامون حضور یا عدم حضور برخی چهره ها در جلسه آزمون اجتهاد روز 15دی ماه به وجود آمد.
در این میان، برخی شایعات در شبکه‌های اجتماعی حاکی از عدم دعوت حجت‌الاسلام سیدحسن خمینی برای آزمون سه شنبه مجلس خبرگان بود. اگرچه تاکیدات مسئولان شورای نگهبان نشان می داد که برای حجت‌الاسلام سیدحسن خمینی نیز همچون سایر افراد فراخوان شده به امتحان، پیامک دعوت ارسال شده بود و شورای نگهبان برای هیچ کاندیدایی امتیاز خاصی برای اطلاع رسانی به شیوه خاص مدنظر نداشته است.
در این میان روزنامه شرق پیش از روز برگزاری امتحان در خبری اعلام می کند که سید حسن خمینی تصمیمی برای شرکت در آزمون اجتهادی خبرگان نگرفته است.
نهایتا روز گذشته آزمون اجتهاد برای کاندیداهای انتخابات خبرگان برگزار می شود و تعداد زیادی از داوطلبان این آزمون از ساعات اولیه صبح برای حضور در این امتحان شرکت می کنند. در این میان حضور آیت‌الله شب زنده‌دار که خود عضو فعلی شورای نگهبان است قابل تامل است.
در این میان برخی من جمله حجت الاسلام امجد، حجت‌الاسلام سیدحسن خمینی، حجت‌الاسلام مرتضی آقاتهرانی و حجت‌الاسلام رسول منتجب‌نیا در این آزمون شرکت نمی کنند.
پیشتر توسط آیت الله مومن مطرح شده بود که صرفا کسانی که کرسی فقاهت دارند، می توانند امتحان ندهند. آیت الله مومن در این باره گفته بود: اگر برای ما مشخص شود که کسی کرسی فقاهت دارد، ما از او امتحان نمی‌گیریم ولی یک زمانی هست که یک نفر فقط برای خودش کرسی فقاهت دارد و فضلای قم هم او را قبول ندارد. خب ما در این شرایط چه کاری باید انجام دهیم؟ طبیعی است که به فقاهت و اجتهاد فرد شک کنیم.
همچنین پیشتر سخنگوی شورای نگهبان طبق اطلاعیه ای تاکید کرده بود که همه ثبت‌نام‌کنندگان در انتخابات مجلس خبرگان رهبری به جز اعضای محترم فعلی مجلس خبرگان، کسانی که در گذشته در آزمون خبرگان که از طرف شورای نگهبان برگزار شده شرکت نموده و از نظر علمی تأیید شده‌اند و کسانی که در آزمون پانزدهم شهریور ۱۳۹۴ شرکت نموده‌اند٬ باید در امتحان شرکت کنند.
روز گذشته و پس از عدم حضور برخی چهره های سرشناس نجات الله ابراهیمیان، در پاسخ به این سوال که آیا عدم شرکت برخی چهره‌های سرشناس در آزمون علمی انتخابات مجلس خبرگان رهبری به معنای انصراف آنان از کاندیداتوری محسوب می‌شود؟ توضیح داد: عدم شرکت در این آزمون، انصراف از کاندیداتوری تلقی نمی‌شود، انصراف از کاندیداتوری مجلس خبرگان رهبری باید با دلیل صریح مبنی بر عدم ادامه مسیر انتخابات باشد. هر کدام از داوطلبان دعوت شده برای شرکت در آزمون علمی مجلس خبرگان رهبری که در این آزمون شرکت نکردند، امکان احراز شرط علمی درباره آنها وجود نخواهد داشت و فقهای محترم شورای نگهبان در این شرایط نمی‌توانند شرط علمی این داوطلب را تصدیق کنند. شرکت نکردن در آزمون علمی خبرگان رهبری، انصراف از کاندیداتوری تلقی نمی‌شود، ممکن است داوطلبی بگوید «بنده بدون نیاز به شرکت در آزمون علمی، مجتهدم»، اما اگر داوطلبی آزمون نداده باشد، در واقع در این شرایط ابزاری برای تأیید شرط علمی آنها در اختیار فقهای شورای نگهبان نیست و ممکن است منتهی به عدم احراز صلاحیت آن داوطلب شود.
با این همه برخی تحلیل ها حاکی از آن است، که سید حسن خمینی با عدم حضور در آزمون خبرگان، خود را فاقد صلاحیت علمی و اجتهاد در سطح خبرگان دانسته و به معنی انصراف وی از ادامه کاندیداتوری تلقی می شود. برخی نیز بر این تحلیل تاکید می کنند که حجت الاسلام حسن خمینی بناندارد در چینشی که هاشمی رفسنجانی برای انتخابات خبرگان به وجود آورده است، نقش ایفا کند.
با فرض محال اینکه دعوت‌نامه مکتوب و یا پیامکی به دست سیدحسن نرسیده٬ ولیکن 3 شرط شورای نگهبان برای عدم شرکت در آزمون٬ درباره سیدحسن صدق نمی‌کرد و وی با اطلاع از زمان آزمون- اگر قصد شرکت در آن را داشت- باید در آزمون حضور می‌یافت. در این میان اما رسانه‌های اصلاح‌طلب تلاش دارند عدم حضور سید حسن در آزمون خبرگان را عدم دریافت پیامک و دعوت‌نامه بخوانند تا بلکه از این طریق فرصتی ویژه برای وی ایجاد کنند.
این سناریوی در حالی در دستور کار اصلاح‌طلبان قرار گرفته که پیشتر یک منبع آگاه در گفتگو با یک سایت اصلاح‌طلب از شروط سیدحسن برای شرکت در آزمون گفته بود. او گفته بود که سید حسن خمینی حضور در آزمون را پذیرفته اما با تعیین شرطی عجیب خواستار برگزاری آزمون انفرادی و اختصاصی برای خود شده که این اقدام با پاسخ روشنی همراه نبوده است. البته شواهد امر حاکی از آن است که شورای نگهبان با این درخواست مخالفت کرده و گفته که برای هیچ شخصی شرایط ویژه‌ای در نظر نخواهیم گرفت. شاید یکی از دلایل عدم حضور سید حسن در آزمون خبرگان همین مساله باشد.
در روزها و هفته های اخیر تعداد زیادی از مراجع تقلید و علما و دلسوزان کشور به عدم اتخاذ رویکرد سیاسی و جناحی در مواجهه با انتخابات مجلس خبرگان رهبری تاکید کرده اند.
آیت الله سبحانی از مراجع تقلید با توجه به اهمیت مجلس خبرگان طی روزهای گذشته گفته بود: بنده از تدوین‌کنندگان قانون اساسی بودم. منظور ما از جمع خبرگان، هیچ‌گاه این چیزی نبود که الان می‌خواهد اتفاق بیافتد.چرا جایگاه خبرگان را این‌قدر تنزل داده‌اند؟! آیا واقعا این 801 نفر فقیه و مجتهد هستند؟! بسیاری از آنها به بنده رجوع کردند که تأییدیه بگیرند؛ ولی بنده از دادن تأییدیه اجتهاد امتناع کردم. چرا که می‌دانم این‌ها اشخاص فاضلی هستند ولی نه در حد اجتهاد. لازم است ترتیبی اتخاذ شود تا افراد قبل از ثبت‌نام برای خبرگان، وجهه اجتهاد آنها مسلم و محرز شود نه بعد از آن. بعضی جایگاه خبرگان را خیلی سطح پایین گرفته‌اند و منظور ما از خبرگان رهبری در قانون اساسی، هیچ‌گاه چنین سطح و وضعی نبود!
گمانه زنی ها ادامه دارد، اما اسامی نهایی داوطلبان قرار است در بیست و یکم بهمن ماه به صورت عمومی منتشر شود.
